Poważnym problemem pojawiającym się w sferze finansowejprzedsiębiorców jest zaleganie z płatnościami, zatory płatnicze,oszustwa i wyłudzenia. Biura Informacji Gospodarczej z jednej stronymają zapewniać poprawę bezpieczeństwa obrotu gospodarczego,natomiast z drugiej strony chronić wierzycieli przedniewypłacalnością dłużników.

Zasada działania BIG-ów jest bardzo prosta. Wierzyciel przekazujedo Biura Informacji Gospodarczej informacje gospodarcze o swoimdłużniku, natomiast biuro ujawnia te informacje innym podmiotom.Biura zapewniają również wymianę danych dotyczącychwiarygodności płatniczej konsumentów oraz dłużników niebędącychkonsumentami. Działalność biur informacji gospodarczej stanowiniejako „system wczesnego ostrzegania” przed dłużnikaminiewypłacalnymi, przy równoczesnym zachowaniu należytejstaranności o dane osobowe konsumentów.

Podstawę dla funkcjonowania biur informacji gospodarczej stanowiustawa z dnia 9 kwietnia 2010 roku o udostępnianiu informacjigospodarczych i wymianie danych gospodarczych.

Wskazana ustawa w art. 12 określa, że wpisanie nierzetelnegodłużnika do Biura Informacji Gospodarczej wymaga zawarcia umowy zbiurem o udostępnianie informacji gospodarczych.

Pojawia się zatem pytanie jakie dane mogą być udostępniane przezBIG?

Zakres danych, które udostępnia wierzyciel w związku z brakiemzapłaty określa art. 2 ust. 1 ustawy o udostępnianiu informacjigospodarczych i wymianie danych gospodarczych. Dane osobyfizycznej, podlegające udostępnieniu w BIG to: imię i nazwisko,adres zamieszkania oraz adres do doręczeń, numer PESEL, seria inumer dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającegotożsamość. W przypadku osób fizycznych prowadzących działalnośćgospodarczą dane te mogą być rozszerzone np. o: firmę, adres pod,którym prowadzona jest działalność gospodarcza, numer NIP orazREGON itp.

Ponadto w ustawie określono przesłanki, które muszą zostaćspełnione, aby przekazać dane dłużnika. Po pierwsze zobowiązanie,powinno powstać w związku z określonym stosunkiem prawnym. Podrugie o możliwości wpisania dłużnika do BIG decyduje wysokośćzobowiązania na rzecz wierzyciela, w przypadku konsumentów jest toco najmniej 200 zł., natomiast gdy dłużnik nie jest konsumentemjest to 500 zł. Po trzecie przekazywane zobowiązanie musi byćwymagalne co najmniej 60 dni. Po czwarte musi upłynąć co najmniejmiesiąc od wysłania przez wierzyciela listem poleconym albodoręczenie dłużnikowi do rąk własnych wezwania do zapłaty,zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do BIG wrazz podaniem nazwy i siedziby tego biura.

Kolejna wątpliwość, która się pojawia w zakresie udostępnianychinformacji gospodarczych jest udostępnianie w BIG wierzytelnościprzedawnionych.

Na wstępie należy wskazać, że ustawa o udostępnianiu informacjigospodarczych i wymianie informacji gospodarczych określa, że doBIGów nie mogą być przekazywane informacje o nieistniejącychzobowiązaniach dłużnika. Można zatem swobodnie przekazywaćinformacje dotyczące długów przedawnionych – takiewierzytelności bowiem istnieją cały czas. Bardzo często pojawiająsię błędne sugestie, że dług przedawniony to dług, który coprawda istniał, ale już nie istnieje. Podkreślenia wymaga fakt, żena skutek przedawnienia zobowiązanie nie znika, tylko istniejenadal. Przekształca się jednak w tak zwane zobowiązanie naturalnei zarówno w sensie prawnym jak i faktycznym istnieje.

Ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danychgospodarczych nie wymaga, aby w rejestrach dłużników umieszczaćtylko wierzytelności, które nie uległy jeszcze przedawnieniu. Niewymaga również od wierzycieli, aby wraz z przedawneiniemwierzytelności podlegały one wykreśleniu z BIG. Tak samo wpisaniedłużnika do Biur Informacji Gospodarczej nie wymaga od wierzycieliwystąpienia na drogę postępowania sądowego oraz uzyskania wyrokulub nakazu zapłaty przeciwko dłużnikowi.

Konkludując powyższe możliwe jest udostępnianie w BIGzobowiązania przedawnionego. Z jednej strony instytucja ta mazapewnić ochronę wierzycieli, z drugiej natomiast stanowi rodzaj„przypominacza” na dłużnika. Wielokrotnie jest to również jedynaszansa na odzyskanie należności przez wierzycieli, bowiemudostępnienie informacji w BIG utrudnia m.in. uzyskiwanie kredytów,pożyczek, leasingu, zakpów ratalnych. W obszarze działalnościgospodarczej jest również informacją o nierzetelnościpotencjalnego kontrahenta.

Biorąc pod uwagę szereg konsekwencji warto przeanalizowaćmożliwość polubownej spłaty zobowiązań wobec swoichwierzycieli.

Autor: Aneta Ignatowicz Windykator Polska Sp. z o.o.